Historia powstania kiełków
„Znane jest podanie o dawnych chińskich żeglarzach, którzy w poszukiwaniu lądu płynęli w górę rzeki Jang-tsy-kiang. Podczas długiej żeglugi gnębiły ich sztormy i powoli zaczął kończyć się prowiant. Jedynym, co zostało na koniec, była suszona fasola, która pod wpływem wilgoci zaczęła kiełkować. W potrzebie się nie wybiera, toteż spożyli ją, stwierdzając, że kiełki są nie tylko smaczne, ale dają nowe siły”.
Dlaczego warto jeść kiełki?
Zarodki i kiełki świeże są smaczne i wzbogacają nasz jadłospis. Najlepsze są spożywane na surowo ponieważ nie tracą swych wartości odżywczych. Zwierają skoncentrowane ilości cennych składników mineralnych, witamin, białka i enzymów, które są łatwo przyswajalne przez organizm, któremu dostarczają wszystkie konieczne do życia substancje witalne i usuwają możliwe objawy niedoborowe, nie obciążając przy tym systemu trawiennego.
W jaki sposób wyhodować kiełki w domu?
- Do hodowania kiełków można użyć np. płaski talerz, słoik, woreczek, sitko lub kiełkownicę.
- Nasiona płuczemy i namaczamy w przegotowanej letniej wodzie. Mniejsze nasiona 3-6 godzin natomiast większe 10-12 godzin.
- Na talerzu – wykładamy go gazą lub innym materiałem chłonącym wodę (lignina, wata). Na gazę sypiemy pojedyńczą warstwę nasion i podlewamy ją wodą, przegotowaną i letnią. Gaza cały czas musi być mokra. Najlepsze do tej metody nadają się nasiona rzeżuchy, lnu i gorczycy.
- W słoiku – wsypujemy nasiona ziół (wcześniej moczone w przegotowanej letniej wodzie) tak by zakryły dno. Na otwór słoika zakładamy kawałek gazy i przymocowujemy ją gumką. Zlewamy wodę i przepłukujemy nasiona. Następnie słoik ustawiamy tak aby nadmiar wody mógł odciekać np. do większego słoja lub innego naczynia, które umieszczamy pod spodem.
- Na sitku – nasiona wysypujemy na płaskie sitko, które kładziemy na szklance lub innym odpowiedniej wielkości pojemniku (na odciekającą wodę).
- W woreczku – nasiona wsypujemy do woreczka (z tkaniny lnianej lub konopnej). Dwa razy dziennie zamaczamy woreczek w naczyniu pełnym wody na ok. 1 minutę i zawieszamy do odcieknięcia. W takim woreczku można przechowywać gotowe kiełki w lodówce.
- W kiełkownicy – czyli w pojemniku składającego się z dwóch lub trzech nakładających się na siebie tacek, zbiornika na wodę i pokrywy (wg instrukcji).
- Nasiona umieszczamy w ciepłym i najlepiej półcienistym miejscu (nie w słonecznym i nie ciemnym).
- Hodowlę przepłukujemy wodą 2-3 razy dziennie.
- W zależności od gatunku kiełkowanej rośliny, kiełki ukazują się po 2-7 dniach.
- Przy nasionach z łupiną np. dynia, słonecznik, kiełki ścinamy przed spożyciem, a nasiona drobne używamy w całości.
Dlaczego nasiona nie kiełkują?
- Bo nieprawidłowo były składowane, bądź są już stare.
- Bo miały za dużo wilgoci (wtedy pleśnieją lub gniją).
- Bo miały za mało tlenu (np. za duża ilość nasion na sicie).
- Bo zapominamy o regularnym ich płukaniu i wysychają.
Jakie zioła na kiełki?
Na kiełki nadają się nasiona takich ziół jak:
- gorczyca biała,
- gryka,
- len zwyczajny,
- kozieradka pospolita,
- kolendra,
- szczypiorek,
- słonecznik,
- koper włoski,
- rzeżucha,
- sezam indyjski,
- wiesiołek.
Dostępne są również mieszanki nasion ziół na kiełki:
- Mieszanka rosyjska o działaniu zwiększającym odporność organizmu, która posiada właściwości dezynfekujące, przeciwzapalne oraz odtruwające. Składa się ona z nasion: gorczycy, koniczyny, kopru, kozieradki i szczypiorku.
- Mieszanka francuska z nasion: koniczyny, kopru, kozieradki, lucerny, rzodkiewki i szczypiorku tworzy wykwintną kompozycję smakową.
- Mix Energia skomponowana z gatunków o działaniu wzmacniającym, energetycznym czyli z: lucerny siewnej, lnu zwyczajnego, sezamu indyjski, rokietty siewnej, kopru włoskiego, kozieradki pospolitej, gorczycy białej. Wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy i pokarmowy. Posiada zdolność odtruwania organizmu jak również powstrzymują odkładanie „złego” cholesterolu.
Przepisy na mieszanki
Mieszanka delikatna:
SKŁADNIKI:
3 łyżki stołowe lucerny,
1 łyżka stołowa rzodkwi.
Mieszanka pikantna:
SKŁADNIKI:
1 łyżka stołowa soczewicy,
1 łyżka stołowa fasoli mungo,
1 łyżka stołowa lucerny,
1 łyżeczka od herbaty gorczycy,
1 łyżeczka stołowa rzodkwi.
Mieszanka ostra:
SKŁADNIKI:
2 łyżki stołowe fasoli mungo,
1 łyżeczka od herbaty gorczycy,
1 łyżeczka od herbaty rzodkwi.
Mieszanka łagodna:
SKŁADNIKI:
2 łyżki stołowe siemienia lnianego,
1 łyżeczka od herbaty rzodkwi.
Kiełki z nasion kolendry
Są źródłem:
- witamin: A, B1, B2, PP,
- fosforu,
- wapnia,
- sodu,
- potasu,
- żelaza,
- antyoksydantów,
- białka.
Korzystne właściwości:
- przeciwbólowe i przeciwzapalne,
- pobudzają apetyt,
- działają tonizująco na żołądek,
- są często stosowane w diecie osób chorych na anoreksję,
- są zbawienne dla wątroby,
- wspomagają leczenie biegunki poprzez wywieranie korzystnego działania na jelita.
Kiełki z nasion kozieradki
Zawierają:
- witaminy: A, B1, B2, B3, C,
- makro i mikroelementy,
- saponiny,
- flawonoidy,
- lecytynę,
- enzymy,
- białko.
Kiełki o wyjątkowym smaku i aromacie. Doskonałe jako przyprawa ale również jako dodatek czy same w sobie. Często określane mianem kiełków curry. Nasiona kozieradki są składnikiem tej przyprawy. Kiełki są przyprawą samą w sobie.
Wpływają korzystnie na:
- wątrobę, szczególnie w jej oczyszczaniu,
- działają osłonowo i chronią przewód pokarmowy,
- wchłanianie składników odżywczych z pokarmu.
Kiełki kozieradki charakteryzują się silnym aromatem. Najlepiej spożywać je w momencie, gdy ich długość odpowiada ok. długości ziarna, ponieważ, gdy bardziej wyrosną stają się gorzkie.
Kiełki z nasion słonecznika
Zawierają:
- mikro i makroelementy,
- witaminy: A, B1, B2, B3, D, E, K,
- nienasycone kwasy tłuszczowe,
- koenzym Q10,
- saponiny,
- albuminy,
- lecytynę,
- betainy,
- taniny,
- pektynę,
- białko.
Szczególnie zalecane jako uzupełnienie diet, zwłaszcza wegetariańskiej. Kiełki słonecznika charakteryzują się słodkim, lekko orzechowym smakiem.
Korzystne właściwości:
- wzmacniających kości i zęby
- dostarczają organizmowi bardzo rzadko występującej w roślinach witaminy D, jak również dużych ilości białka i nienasyconych kwasów tłuszczowych.
- pozytywnie wpływają na przemianę materii, szczególnie tłuszczów i węglowodanów.
Z łuskanych nasion słonecznika otrzymuje się krótkie, białe kiełki o lekko różowych pędach i orzechowym smaku. Z nasion z czarnymi łupinami otrzymuje się długie, zielone pędy (zasadzone w ziemię).
Kiełki z nasion wiesiołka
Są źródłem:
- makro i mikroelementów,
- enzymów,
- witamin z grupy B.
Korzystnie wpływają na:
- procesy trawienne,
- pracę wątroby i jelit,
- stan skóry i paznokci,
- wzmocnienie organizmu.
Kiełki z nasion rzeżuchy
Są źródłem:
- witamin: A, C, PP, P, B1, B2, D,
- olejków eterycznych,
- goryczki,
- mikro i makroelementów.
Korzystne właściwości:
- są silnym przeciwutleniaczem,
- pobudzają przemianę materii,
- poprawiają pracę nerek,
- pomagają przy dolegliwościach reumatycznych i gośćcu,
- wzmacniają organizm,
- poprawiają stan skóry, paznokci i włosów.
Kiełki rzeżuchy charakteryzują się lekko słodkim smakiem. Gdy obetniemy same listki, roślinki odrastają. Chcąc mieć same kiełki to po dwóch dniach możemy spożywać już w całości.
Kiełki z nasion lnu
Są źródłem:
- witamin: C, E, F, K, B,
- soli mineralnych,
- lecytyny.
Korzystne właściwości:
- obniżają poziom złego cholesterolu,
- regulują procesy trawienne,
- zalecane są przy zaparciach.
Kiełki z nasion gryki
Są źródłem:
- witamin: C, B, P (rutyny),
- pierwiastków śladowych (żelazo, magnez, potas),
- związków mineralnych,
- enzymów,
- lizyny.
Korzystnie wpływają na:
- układ krążenia,
- uszczelnianie naczyń krwionośnych,
- układ immunologiczny.
Kiełki z nasion szczypiorku
Są źródłem:
- witamin: A, B2, C, E,
- makroelementów: wapń, żelazo, magnez, cynk, potas, fosfor, fluor, mangan, selen, siarka,
- karotenu,
- chlorofilu,
- białka.
Korzystny wpływ:
- na trawienie,
- wzmagają apetyt,
- przyśpieszają przemianę materii,
- mają właściwości bakteriobójcze,
- oczyszczają krew,
- powodują spadek ciśnienia,
- powodują spadek zawartości cukru we krwi,
- przyczyniają się do wzrostu poziomu „dobrego” cholesterolu i obniżenie poziomu „złego” cholesterolu,
- wywierają dobroczynny wpływ na włosy.
Kiełki z nasion gorczycy
Kiełki gorczycy charakteryzują się ostrym, wyrazistym smakiem i aromatem.
Są źródłem:
- witamin: A, B1, B2, C,
- soli mineralnych,
- pierwiastków śladowych.
Polecane szczególnie do pikantnych potraw z mięsa i ryb.
Sklep ziołowo na Allegro oferuje duży wybór nasion ziół na kiełki firmy Legutko i PlantiCo oraz kiełkownicę firmy PlantiCo.
Zapraszam 🙂
źródło: Maren Bustorf-Hirsch. Kiełki - żywność i lek w naszej kuchni. Warszawa 2007.