Wiesiołkiem zainteresowałam się bardziej, gdy dowiedziałam się od koleżanki (obecnej mamy;)), że zaleciła jej położna zażywanie oleju z wiesiołka w czasie ciąży. Co ciekawe w trakcie mojej ciąży nie słyszałam nic na ten temat. Dla bardziej dociekliwych polecam „pobuszować” na forach.
Wiesiołek dwuletni (Oenothera biennis)…
...to roślina o wielu odmianach. Pochodzi z Ameryki Północnej. Amerykanie nazywają wiesiołek prymulą wieczorną (Evening primrose). W Polsce istnieje prawdopodobnie dwadzieścia osiem różnych gatunków tego ziela. Najpopularniejszy w naszym kraju jest wiesiołek dwuletni. Osiąga około 1 do 1,5 metra wysokości. W pierwszym roku wyrasta korzeń i rozetka liści odziomkowych, w drugim – pęd kwiatowy. Liście dolne są czerwonawe, a liście łodygowe zielone. Korzeń gruby, biały w środku, a z wierzchu żółty (wykopuje się go w drugim roku). Kwiaty wiesiołka są żółte, pachnące, które wieczorem się otwierają a rano zamykają. Kwitną od wczesnego lata do jesieni (najczęściej od czerwca do września). Owocem jest wąsko-podłużnie jajowata torebka z drobnymi, ciemnobrunatnymi nasionami – podobnymi do nasion maku. Te właśnie nasiona (Semen Oenotherae) są surowcem zielarskim, z których produkuje się olej wiesiołkowy stosowany w przemyśle
kosmetycznym, farmaceutycznym i żywnościowym. Wiesiołek rośnie na glebie piaszczystej przy drogach, nasypach, nieużytkach, lasach, a nawet przy murach. Wiesiołek dwuletni również jest uprawiany. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną lub w listopadzie bezpośrednio do gruntu. Nasiona dojrzewają stopniowo ku szczytowi. Roślinę należy ścinać gdy torebka z nasionami jest otwarta. Suszy się ziele wiesiołka z dojrzałymi nasionami (w temperaturze nie wyższej nić 38°C – niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe nie podlegają degradacji), a następnie młóci.
Nasiona z wiesiołka zawierają:
- 20% oleju z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (gamma-linolenowym, linolowym, olejowym),
- skrobię,
- fitosterole,
- enzymy,
- witaminy,
- sole mineralne.
Maseczka z nasion wiesiołka
Nasiona wiesiołka można wykorzystać do przygotowania maseczki kosmetycznej, która powoduje uczucie rozluźnienia mięśni twarzy, odświeża i wygładza skórę przywracając jej zdrowszy i młodszy wygląd.
Olej z nasion wiesiołka:
- obniża ciśnienie krwi,
- zmniejsza poziom cholesterolu we krwi,
- obniża poziom cukru we krwi,
- działa wzmacniająco,
- działa odtruwająco,
- reguluje przemianę materii,
- redukuje ryzyko zakrzepów naczyniowych,
- zmniejsza drętwienie i osłabienie ruchowe nóg w pierwszych stadiach stwardnienia rozsianego,
- stosowany jest w atopowym zapaleniu skóry,
- stosowany jest w przeroście prostaty,
- stosowany przy napięciach przedmenstruacyjnych.
Olej wiesiołkowy w Polsce produkowany jest z nasion wiesiołka dwuletniego. Zawiera korzystny skład nienasyconych kwasów tłuszczowych: 76% kwasu linolowego, 8–10% gamma-linolenowego. Olejek wiesiołkowy zawiera również dużo witaminy E, która synergizuje jego terapeutyczne oddziaływania. Jest tłoczony na zimno. W ten sposób zachowuje on wszystkie swoje prozdrowotne właściwości. Przechowuje się go w chłodzie, w miejscu zaciemnionym. Butelki są produkowane z ciemnego szkła ponieważ olej ten jest podatny na utlenianie. Olej z wiesiołka można stosować do każdych posiłków, jednak należy pamiętać o tym, aby go nie podgrzewać (traci właściwości lecznicze). Szczególnie polecany do sałatek. Pierwsze skutki wpływu oleju z wiesiołka na nasz organizm można zauważyć po upływie trzech miesięcy od rozpoczęcia jego stosowania. Olej wiesiołkowy można kupić w aptekach, sklepach zielarskich, oraz sklepach ze zdrową żywnością.
Olej z wiesiołka dla przyszłych mam
Spożywanie oleju z wiesiołka podczas ciąży wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu dziecka już w okresie płodowym. Kwas gamma – linolenowy i kwasy z grupy omega 3, omega 6 i omega 9 spożywane przed matkę zapobiegają alergii u dzieci. Matka stosująca olej z wiesiołka w ciąży ma dużo bogatsze mleko w nienasycone kwasy tłuszczowe. Ma to duży wpływ na ogólny rozwój dziecka, zdolność uczenia się, koncentracji, lepszą pamięć i mniejszą podatność na agresję i nerwicę.
Olej z wiesiołka w kosmetyce i dermatologii
Zastosowanie:
- do pielęgnacji skóry (suchej, łuszczącej się, wrażliwej, przetłuszczającej się),
- poprawia elastyczność i wilgotność skóry,
- reguluje pracę gruczołów łojowych,
- działa regenerująco,
- łagodzi podrażnienia i stany zapalne,
- do produkcji kremów (przeciwzmarszczkowych, nawilżających),
- do produkcji preparatów przeznaczonych do pielęgnacji cery alergicznej,
- wchodzi w skład balsamów do ciała, pomadek do ust, odżywek do włosów.
Korzeń wiesiołka
Korzeń używany był jako warzywo o dużych właściwościach dietetycznych. Korzeń jako jarzyna zalecany jest w zaburzeniach trawienia. Jest pożywny i jednocześnie lekkostrawny. Smakiem przypomina pasternak. Można go gotować, marynować i dodawać do sałatek, do zup i rosołu.
„W okresie średniowiecza korzeń wiesiołka dwuletniego wykorzystywany był głównie konsumpcyjnie jako przyprawa do mięs i innych dań, zarówno w postaci sałatki podawanej na surowo względnie po ugotowaniu. Korzeń wiesiołka dwuletniego zawiera dużo związków odżywczych: witamin, garbnika i ciał czynnych, które przyspieszają trawienie i wzbogacają pożywienie w niezbędne składniki odżywcze. (…)powszechne używanie w gospodarstwie domowym wiesiołka dwuletniego wyparte zostało dopiero w XVII wieku przez ziemniaka, który dostarczał o wiele więcej pożywienia przy nie gorszych walorach smakowych. Korzeń wiesiołka przypomina swym smakiem rzepę”.
Sałatka z korzeni wiesiołka
Korzenie wiesiołka obiera się ze skórki, tnie na plasterki i gotuje w osolonej wodzie. Spożywa się z sokiem z cytryny i oliwą.
Korzenie z wody
Obrane ze skórki korzenie gotuje się w osolonej wodzie do miękkości. Odcedza, polewa roztopionym masłem z przyrumienioną bułka tartą.
Liście i łodyga wiesiołka
Kiedy kwitnąca łodyga jest rozwinięta zbiera się liście i korę z łodyg. Liście i łodyga były dawniej spożywane przez Indian północnoamerykańskich. W kosmetyce stosuje się napar z liści i łodyg do parówek ściągających i stanowią składnik kremów do rąk. Na uspokojenie spazmatycznego kaszlu pije się zaparzoną „korę”.
Chciałam przedstawić film, w którym Państwo Krystyna i Jerzy Just opowiadają o uprawie i produkcji oleju z wiesiołka.
(Zajmują się uprawą roślin oleistych około 20 lat)
źródło: Ryszard Kostuch i Andrzej Misztal. Stanowisko wiesiołka dwuletniego w Tokarnii na Wyżynie Małopolskiej. Kraków 2005. Teresa Wielgosz.Wielka księga ziół polskich. Poznań. Andrzej J. Sarwa. Lecznicze smakołyki. Warszawa 1993. Lesley Bremness. Wielka księga ziół. Warszawa 1991.
Podobne tematy:
Wiesiołek niedaleko pod Tarnowem
Łykam kapsułki z wiesiołkiem od dłuższego czasu (zielone opakowanie z napisem GAL). To co wiesiołek zrobił z moimi włosami jest wprost nie do opisania! Mam mocne i lśniące włosy jak nigdy przedtem. Mało tego, w ogóle nie wypadają! Skóra już tak się nie błyszczy, co jest kolejnym plusem 🙂 Niby taka niepozorna i mało znana roślina, a dobro płynące z niej jest nieocenione 🙂
Super. Czyli cenna rada dla osób borykających się z wypadającymi włosami i nie tylko…
Klarka ja też jestem wielką fanką wiesiołka. U mnie podziałał na trądzik i zmiany skórne. Biorę od dwóch miesięcy i wszystko się unormowało. Na początku brałam kapsułki (z oleofarm) bo jakoś nie mogłam się przekonać do picia oleju, ale teraz kupuję olej i dodaję do sałatek, a czasem robię olejowanie twarzy.
Jeszcze nie próbowałam kapsułek z olejem z wiesiołka ani naparu, niemniej wszystko przede mną 🙂
Na co dzień używam kremu i balsamu z wiesiołkiem (gal), ponieważ mam strasznie suchą skórę, a wiele drogeryjnych balsamów powoduje u mnie podrażnienia i świąd skóry. Kosmetyki z wiesiołkiem w składzie znakomicie nawilżają skórę oraz likwidują drobne podrażnienia i zaczerwienienia. Kilka razy kremu używał nawet mój mąż po goleniu twierdząc, że rzeczywiście łagodzi on podrażnienia i do tego ładnie pachnie.